Phanh tang trống là một phần quan trọng không thể thiếu của hệ thống phanh ô tô kể từ khi ra đời vào năm 1900. Với ưu điểm chi phí sản xuất thấp, dễ dàng bảo dưỡng và khả năng tạo ra lực phanh mạnh mẽ, loại phanh này vẫn được ưa chuộng và sử dụng rộng rãi trên nhiều loại xe. Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu chi tiết về cấu tạo phanh tang trống và nguyên lý hoạt động của chúng.

Phanh tang trống là gì?

Phanh tang trống, hay còn gọi là phanh guốc hoặc phanh đùm. Đây là một bộ phận quan trọng của hệ thống an toàn trên ô tô, được các nhà sản xuất cải tiến và phát triển. Chức năng chính của phanh tang trống là giúp người lái kiểm soát tốc độ và dừng xe kịp thời trong những trường hợp cần thiết.

các bộ phận phanh tang trống
Phanh tang trống là bộ phận quan trọng trên xe

Phân loại phanh tang trống

Phanh tang trống chủ yếu đặt ở trục sau của bánh xe và có thiết kế bao gồm lớp lót phanh được làm từ vật liệu ma sát đặc biệt. Khi phanh được kích hoạt làm cho lớp lót phanh sẽ được đẩy vào bề mặt bên trong của tang trống, từ đó tạo ra ma sát và chuyển đổi động năng thành nhiệt năng, tăng cường hiệu suất phanh.

So với nhiều loại phanh được ưa chuộng hiện nay, phanh tang trống nổi bật với khả năng tạo lực phanh tốt và chi phí sản xuất thấp hơn. Do đó, loại phanh này được sử dụng phổ biến trên các phương tiện giao thông, đặc biệt là các xe thương mại như xe du lịch và xe khách, xe máy.

Nguyên lý hoạt động phanh tang trống
Phân loại phanh tang trống

Dựa trên cấu trúc và mục đích sử dụng của guốc dẫn và kéo, phanh tang trống được chia thành bốn loại chính sau đây:

  • Phanh tang trống loại dẫn và kéo: Loại này có xi lanh bánh xe và neo cố định, thường được sử dụng với các dòng xe du lịch.
  • Phanh tang trống loại hai guốc dẫn: Được trang bị bởi hai xi lanh cố định liên kết thông qua một bộ điều chỉnh, vì vậy loại phanh này có khả năng tạo ra lực phanh rất lớn.
  • Phanh tang trống loại một trợ động: Cấu trúc của loại này gồm xi lanh bánh xe cố định, xi lanh điều chỉnh và một trợ động.
  • Phanh tang trống loại hai trợ động: Loại này thường có xi lanh bánh xe cố định, xi lanh điều chỉnh và hai trợ động, chủ yếu được sử dụng cho phanh trung tâm của xe tải, phanh tay xe du lịch và phanh xe nâng hàng.

Cấu tạo phanh tang trống ô tô

Cấu tạo phanh tang trống ô tô

Cấu tạo phanh tang trống được đánh giá là một trong những thiết kế phanh cổ điển nhất trong ngành công nghiệp ô tô. Để nắm rõ hơn về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống này, hãy cùng phân tích vai trò và chức năng của từng bộ phận cụ thể:

Trống phanh

Trống phanh được làm từ thép hoặc hợp kim thép. Đặc điểm nổi bật là có hình dạng trụ và được gia công cẩn thận để tạo ra bề mặt trong có độ ma sát cần thiết. Chức năng của trống phanh là tạo ra một bề mặt ma sát để làm chậm hoặc dừng bánh xe khi má phanh được ép vào.

Má phanh

Má phanh làm từ nhôm đúc, có trọng lượng nhẹ và tản nhiệt tương đối tốt, được dán hoặc vít cố định lên guốc phanh, sẽ mòn đi khi phanh. Chức năng phổ biến là tạo ra lực ma sát chính trong cấu tạo phanh tang trống. Khi piston đẩy guốc phanh ra, chúng ép chặt vào trống phanh, tạo ra lực cản giúp giảm tốc độ của xe.

cấu tạo phanh tang trống
Tìm hiểu cấu tạo phanh tang trống ô tô

Guốc phanh

Được cấu tạo từ nhôm đúc với trọng lượng nhẹ, tản nhiệt tốt. Guốc phanh đóng vai trò giữ má phanh và kết nối với xi lanh bánh xe.

Xi lanh bánh xe

Có thiết kế hình trụ hoặc hình chữ nhật và cần phải kín đáo để không bị rò rỉ dầu phanh. Xi lanh bánh xe là nơi diễn ra quá trình chuyển đổi áp suất dầu phanh thành lực cơ học. Khi đạp pedal phanh, áp suất dầu tăng, đẩy piston và guốc phanh vào trống phanh.

Piston

Một chi tiết hình trụ được gắn vào xi lanh bánh xe, hoạt động nhờ vào áp suất dầu. Khi có áp suất dầu, piston bị đẩy ra, phần guốc phanh sẽ được ép vào trống phanh. Quá trình đó giúp cho xe giảm tốc độ hoặc dừng lại hẳn.

Cuppen

Với hình dạng ngược được gắn vào xi lanh bánh xe. Có nhiệm vụ ngăn không cho dầu phanh bị rò rỉ ra ngoài khi áp suất tăng lên và được làm từ cao su hoặc nhựa.

Lò xo hồi vị

Thường cấu tạo từ thép không gỉ hoặc hợp kim thép. Lò xo hồi vị được đặt xung quanh piston và giữ cho piston luôn ở vị trí ban đầu, đưa guốc phanh và piston về vị trí ban đầu sau khi áp suất dầu giảm và phanh được thả.

Bên cạnh những bộ phận chính, hệ thống phanh tang trống còn bao gồm một số thành phần khác như tấm lót, dây cáp, thanh chống đóng vai trò làm bệ đỡ và truyền lực. Sự kết hợp của các thành phần này giúp cho phanh tang trống tạo ra lực phanh mạnh mẽ, giúp kiểm soát tốc độ và đảm bảo an toàn cho xe.

Nguyên lý hoạt động cơ bản của phanh tang trống

Cấu tạo phanh tang trống hoạt động dựa trên nguyên lý đơn giản đó là tác động lực lên phanh làm cho các bánh xe ngừng quay.

cấu tạo phanh tang trống gồm những gì
Nguyên lý hoạt động phanh tang trống

Cụ thể, khi người sử dụng trực tiếp nhấn vào phanh, lực tác động sẽ được khuếch đại bởi bộ trợ lực phanh. Dẫn đến bộ phận xi lanh sẽ chuyển đổi lực này thành áp suất thủy lực (còn gọi là áp suất dầu).

Sau đó áp suất dầu tác động lên piston đồng thời giúp bộ phận này tạo ra áp lực lên guốc phanh. Guốc phanh tạo nên ma sát bề mặt với phần bên trong trống phanh. Vì trống phanh quay cùng bánh xe nên sẽ làm cho bánh xe chậm dần và dừng lại.

Kết luận

Cấu tạo phanh tang trống là một bộ phận quan trọng giúp đảm bảo an toàn cho xe. Qua bài viết này, bạn sẽ có cái nhìn tổng quát hơn về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của phanh tang trống. Từ đó, bạn sẽ trang bị thêm được những kiến thức để bảo dưỡng và sử dụng xe một cách an toàn và hiệu quả.

Hy vọng giúp mọi người tiết kiệm thời gian và công sức trong việc tìm kiếm thông tin, lựa chọn nhà xe phù hợp và có những trải nghiệm di chuyển an toàn, thoải mái.